Απελπιστικά τα στατιστικά στοιχεία για τη παιδική κακοποίηση

                                       

                         

    Είναι γεγονός πλέον  ότι η βία ενάντια στα παιδιά , είτε από τα μελή της οικογενείας τους είτε από αλλά ενήλικα άτομα ,αποτελεί στις μέρες μας ένα σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα. Σε μια προσπάθεια αναγνώρισης και εξεύρεσης λύσης γι αυτό το τόσο σημαντικό πρόβλημα ,  στη διάρκεια της τελευταίας  εικοσαετίας έχουν διεξαχθει αρκετές μελέτες και έρευνες οι οποίες έχουν δείξει το ποσό διαδεδομένη και συστηματική είναι  η χρήση της σωματικής τιμωρίας στα παιδιά. (Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού, 2005).

    Η σωματική τιμωρία είναι μια μορφή κακοποίησης, που πολλές φορές χρησιμοποιείται ως μέθοδος πειθαρχίας και διαπαιδαγώγησης των παιδιών από τους ενήλικες. Το ινστιτούτο υγείας παιδιού ορίζει τη κακοποίηση γενικότερα , ως ένα φαινόμενο σύμφωνα με το οποίο ένας ή περισσότεροι ενήλικες προκαλούν ή επιτρέπουν να προκληθούν στο παΐδι σωματικές κακώσεις ή συνθήκες στέρησης, ώστε να επιφέρουν συχνά σοβαρές διαταραχές σωματικής, νοητικής, συναισθηματικής ή κοινωνικής μορφής, ακόμη και θάνατο. Η σωματική τιμωρία αντίστοιχα ορίζεται ως η σωματική βία που εμπεριέχει ενέργειες σωματικής βλάβης προς το παΐδι και που αναγνωρίζεται από οποιαδήποτε επιβαλλόμενη πληγή, όπως μελανιές ,κάψιμο, κρανιακές κακώσεις, υπογαστρικές πληγές η δηλητηριάσεις.

   Το ινστιτούτο υγείας παιδιού δίνει έναν αντίστοιχο ορισμό ,αναφέροντας ότι στη σωματική τιμωρία έχουμε να κάνουμε με τραυματισμούς του παιδιού κάθε είδους και έκτασης , μικρής η ΄ μεγάλης που δεν έχουν να κάνουν όμως με κάποιο ατύχημα , αλλά είναι εσκεμμένες πράξεις βίας των ενηλίκων απέναντι στα παιδιά.

    Μπορεί να γίνει κατανοητό λοιπόν από τους παραπάνω ορισμούς  ότι η χρήση σωματικής τιμωρίας , δημιουργεί σοβαρά προβλήματα  στο παιδί και στη μετέπειτα εξέλιξη του, αλλά και στην οικογένεια. Η πολυπλοκότητα όμως του προβλήματος δεν αφορά μόνο την οικογένεια αλλά ολόκληρη τη κοινωνία, το κράτος και τους νομοθέτες και καθιστά έντονη την ανάγκη μελέτης και επίλυσης του προβλήματος από όλους του φορείς.

    Στα πλαίσια λοιπόν της παραπάνω συλλογιστικής  η ερευνά του ινστιτούτου υγείας παιδιού, έχει συλλέξει σημαντικά στοιχειά για τη χρήση σωματικής τιμωρίας στα παιδιά αναφερόμενα στην ελληνική πραγματικότητα .Στην έρευνα λοιπόν των  Ε. Φερετη και Μ. Σταυριανακη <<Η χρήση της σωματικής τιμωρίας στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών στη σύγχρονη ελληνική οικογένεια . μια κοινωνιολογική μελέτη στη περιοχή της πρωτεύουσας>> (1997) , χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της προσωπικής συνέντευξης βάσει ερωτηματολόγιου, σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 591 οικογενειών μαθητών δημοτικών σχολείων Α΄ και ΣΤ΄ Δημοτικού, όπου έλαβαν μέρος 293 κορίτσια και 298 αγόρια. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν τα παρακάτω : Στο σύνολο του δείγματος το ποσοστό χρήσης της σωματικής τιμωρίας αγγίζει κατά μέσο όρο το  65.5%. Στα αγόρια το ποσοστό ανέρχεται στο 71.3% ενώ στα κορίτσια στο 59.7%, αυτό σημαίνει ότι οι πιθανότητες χρήσης σωματικής βίας στα αγόρια είναι σχεδόν διπλασία.

    Όσον αφορά την ηλικία των παιδιών  η έρευνα έδειξε ότι τα παιδιά της Α΄ Δημοτικού έχουν τριπλάσια πιθανότητα  να υποστούν σωματική τιμωρία, (77.8%) σε σχέση με τα παιδιά της ΣΤ΄ Δημοτικού (53.5%)

    Οι λόγοι για τους οποίους οι ενήλικες χρησιμοποιούν τη σωματική τιμωρία είναι  οι παρακάτω: Σε ποσοστό 71.7% το παιδί τιμωρείται όταν κάνει κάτι για το οποίο το έχουν προειδοποιήσει, 62.4% όταν τσακώνεται με τα αδέρφια του, 53.3% όταν αντιμιλήσει, 37.7%, όταν λέει ψέματα, 27.7% όταν κάνει ζημία στο σπίτι, 27.6% όταν χρησιμοποιεί << κακές λέξεις  >>, 25.8% όταν αρνείται να διαβάσει τα μαθήματα του, 14.7% έχει κακή επίδοση στα μαθήματα, 13.4% όταν τσακώνεται με αλλά παιδιά, 12.6% όταν αρνείται να φάει, 10.0% όταν κακομεταχειρίζεται ζώα, 8.6% όταν έχει κακή συμπεριφορά στο σχολείο, 6.2% όταν βλέπει πολύ τηλεόραση, 3.0% καταστρέφει ή λερώνει τα ρούχα του παίζοντας.

    Σε σχέση με τα παραπάνω δεδομένα είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι το 4% των παιδιών που ασκήθηκε πάνω τους σωματική τιμωρία υπέστη μικροτραυματισμούς , ενώ τι 1.2% υπέστη σοβαρό τραυματισμό με αποτέλεσμα να κριθεί απαραίτητη η νοσηλεία του παιδιού η ΄ να χρειαστεί συρραφή του τραύματος.

    Η χρήση της σωματικής τιμωρίας ως μέθοδο διαπεδαγωσης πόσο αποτελεσματική είναι ? Τα  αποτελέσματα δείχνουν ότι το 90% των παιδιών επαναλαμβάνουν τη πράξη για την όποια τιμωρήθηκαν ενώ ένα 44% την επαναλαμβάνει μέσα σε ένα πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.

    Όταν οι γονείς ρωτήθηκαν  αν συμφωνούν να ισχύσει η απαγόρευση της σωματικής τιμωρίας στα παιδιά, το 78% δήλωσε υπέρ μιας τέτοιας απαγόρευσης, ενώ το 87% γνώριζε ότι η σωματική τιμωρία απαγορεύεται στα σχολεία. Από όλα αυτά όμως προκύπτει μια δυνατή αντίφαση σε σχέση με το υψηλό ποσοστό χρήσης της σωματικής τιμωρίας 65.5% που  προαναφέρθηκε.

    Οι παράγοντες οι οποίοι ευνοούν τη χρήση σωματικής τιμωρίας και προκύπτουν έπειτα από περαιτέρω ανάλυση των κοινωνικών αντιλήψεων και των συνθηκών που έχουν να κάνουν με το φαινόμενο αυτό είναι οι παρακάτω : α) Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γονείς καθημερινά τα οποία τους προκαλούν ένταση και εκνευρισμό και που δεν έχουν να κάνουν με τη συμπεριφορά των παιδιών όταν αυτά πρέπει να τιμωρηθούν. β) Η κοινωνική αντίληψη ότι το σύνολο γονιών χρησιμοποιεί τη σωματική τιμωρία. γ) Απουσία υποστηρικτικού πλαισίου ως προς την ανάγκη φροντίδας των παιδιών όταν αυτό προκύπτει.

    Ο πιο σημαντικός παράγοντας όμως  όσον αφορά τη σωματική τιμωρία, όπως αναδείχτηκε από την έρευνα , είναι η πεποίθηση που έχουν οι γονείς, ότι η σωματική τιμωρία αποτελεί δικαίωμα των γονιων

.

     Προχωρώντας σε άλλες έρευνες, τα αποτελέσματα είναι εξίσου απογοητευτικά. Όσον αφορά πάλι την Ελληνική πραγματικότητα, η έρευνα των Αγάθωνος και Μαραγκός, (1995), σε κλινικό δείγμα 197 σωματικά κακοποιημένων και παραμελημένων παιδιών,  έδειξε ότι η θνητότητα άγγιζε το 6% στα παιδιά που είχαν κακοποιηθεί σωματικά , ενώ το 17% σε παιδιά που είχαν υποστεί σοβαρές κακώσεις. Αλλά στοιχειά της ίδιας έρευνας αναφέρουν ότι το 33% των κακοποιημένων παιδιών υπέστη προσωρινή αναπηρία, ενώ το 8% υπέστη μόνιμη αναπηρία,( π.χ. παραμόρφωση προσώπου, κώφωση, παραπληγία, τραυματικό καταρράκτη, νοητική υστέρηση μετά από σοβαρή κάκωση του κρανίου).

    Όσον αφορά τη παγκόσμια πραγματικότητα  το 2000  μόνο έχασαν τη ζωή τους 57000 παιδιά από κακοποίηση, των οποίων η ηλικία, ήταν κάτω των δεκαπέντε. Σε παιδιά από 0 εως 4 ετών  η συχνότητα του θανάτου είναι υπερδιπλάσια (5.2 ανά 100.000) σε σχέση με τη συχνότητα που συναντάται σε παιδιά από 5 εως 15 ετών, (2.1 ανά 100.000). (WHO, World Report on Violence and Health: Summary, 2002).Τα νούμερα δυστυχώς μιλάνε από μόνα τους,η θλίψη είναι μεγάλη,ας αναλογιστούμε όλοι την ευθύνη μας...