Οι συνθήκες διαβίωσης σε μικρή ηλικία επηρεάζουν την υγεία μας αργότερα

Σύμφωνα με καναδούς και βρετανούς ερευνητές οι συνθήκες διαβίωσης τις οποίες ζήσαμε ως παιδιά συσχετίζονται με σημαντικές αλλαγές στο DNA που εξακολουθούν να ανιχνεύονται ακόμη και στη μέση ηλικία και οι οποίες ενδέχεται να επηρεάζουν την υγεία μας.

Μια ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο McGill του Μόντρεαλ, του Πανεπιστημίου της Βρετανικής Κολούμπια στο Βανκούβερ και του UCL ινστιτούτου για την υγεία του παιδιού στον Λονδίνο αναζήτησαν το αν και κατά πόσο ο τρόπος και οι συνθήκες ζωής μπορούν να αφήσουν το βιολογικό τους αποτύπωμα στο DNA και να συνεχίσουν να επηρεάζουν την υγεία σε μεγαλύτερη ηλικία, είτε προς το καλύτερο είτε προς το χειρότερο.

Πιο συγκεκριμένα, μελέτησαν δείγμα του DNA από το αίμα των συμμετεχόντων όταν εκείνοι ήταν 45 ετών. Οι ειδικοί επέλεξαν ανθρώπους με διαμετρικά αντίθετους τρόπους διαβίωσης στην παιδική τους ηλικία όσον αφορά την οικονομική και την κοινωνική τους κατάσταση.

Συνολικά έκαναν αναλύσεις σε περισσότερα από 20.000 γονίδια, επιβεβαιώνοντας την αρχική υπόθεση.

Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι η πρώτη φορά που οι επιστήμονες κατάφεραν να δείξουν ότι υπάρχει ένας συσχετισμός μεταξύ των συνθηκών διαβίωσης κατά την παιδική ηλικία και της βιοχημείας του DNA, ενώ ελπίζουν ότι η μελλοντική έρευνα θα δείξει πιο δίκτυο γονιδίων φέρει αλλαγές που σχετίζονται με συγκεκριμένες νόσο

Η σκέψεις μιας μαμάς για τη κρίση

Σήμερα όλη τη μέρα τη πέρασα όπως πάντα με το μικρο μου.Σηκωθήκαμε το πρωί ήπιε το γάλα του ,έπαιξε, εγώ έκανα τις δικές μου τις δουλειές και μετά βγήκαμε βόλτα όπως και το απόγευμα να παίξει και γενικώς να πάρουμε λίγο τον αέρα μας.,Μια κλασική τυπική, όμορφη μέρα!!!Μέσα μου όμως ένιωθα ένα βάρος, μια στεναχώρια.Είναι αυτή η περίεργη αίσθηση που ενώ κοιτάς το παιδί σου στα μάτια και μοιράζεσαι τόσα πολλά όμορφα μαζί του νιώθοντας απέραντη ευτυχία,παράλληλα τρως μια απίστευτη φρίκη μέσα σου με όλα αυτά που γίνονται γύρω σου και για το που τελικά πηγαίνουν οι ζωές μας.Και αναρωτιέμαι μέσα μου τι γίνει;θα χρεοκοπήσουμε;θα έχω δουλεία;θα έχω τα απαραίτητα ώστε να έχω μια καλή ποιότητα ζωής για μένα και την οικογένεια μου;οι φίλοι μου,οι γονείς μου  θα τα καταφέρουν;Απάντηση να δώσω δεν έχω..Όλο αυτό το σκηνικό με τόνους σκουπίδια τριγύρω μου να μου κλείνουν το μάτι,πορείες σε όλη την Ελλάδα,δακρυγόνα,ματ,απεργίες και πολλά πολλά άλλα καλούδια!!!Τ να πεις;οκ αύριο θα κατέβω στη πορεία,τι άλλο θα κάνω;θα μιλήσω με τους φίλους μου για όλα αυτά που μας συμβαίνουν,θα μυρίσω πάλι αυτή τη σκουπιδιλα που τελικά αποδεικνύεται χρήσιμη για τα οδοφράγματα και προφανώς θα ξανασυνειδητοποιήσω ότι πάλι δεν θα αλλάξουν και πολλά άλλα ότι εγώ οφείλω να αγωνίζομαι!!!Ότι η ζωή είναι πιο δυνατή από όλα αυτά τα οικονομικά και πολιτικά συστήματα που στήνουν για να ελέγχουν το κόσμο,ότι εγώ εδώ θα είμαι έστω και με λίγα γιατί έχω πολλά μέσα μου και αυτά δεν μπορεί να μου τα πάρει κανένας!!!

Aναγνωριστε την επιλόχειο κατάθλιψη

Σε αντίθεση με τη λαϊκή αντίληψη δεν έχουν όλες οι γυναίκες που πάσχουν από επιλόχειο κατάθλιψη πρόβλημα επικοινωνίας με το παιδί τους ούτε το απορρίπτουν με τον έναν η τον άλλο τρόπο.Επίσης η μετεγεννητικη νόσος δεν εκδηλώνεται πάντα αμέσως μετά τη γέννα,ίσως φανερώσει τα σημάδια της μήνες μετά τη γέννηση του μωρού.Η επιλόχειος κατάθλιψη προσβάλλει μια στις 10 λεχώνες.Οι οδηγίες όμως του φορέα The assoiation  for post-natal illness είναι σαφής :να θυμάστε ότι πρόκειται για μια πάθηση που θεραπεύεται πλήρως.Όμως όσο περισσότερο αργούμε να την αντιμετωπίσουμε τόσο περισσότερο θα διαρκέσει και τόσο περισσότερο θα υποφέρουν η μητέρα και το μωρό.Είμαι γεγονός όμως ότι τρεις στις τέσσερις γυναίκες που υποφέρουν από επιλόχειο κατάθλιψη δεν ζητούν ιατρική και ψυχολογική βοήθεια.Αυτό ίσως οφείλεται στις πιέσεις που δέχονται οι μητέρες να παριστάνουν ότι όλα είναι ρόδινα και εν μέρει στο γεγονός ότι ο περισσότερος κόσμος αγνοεί την ασθένεια και τα συμπτώματα της.Οι πιο πολλές ασθενείς  βιώνουν συνδυασμό των συμπτωμάτων που αναφέρονται παρακάτω σε διαφορετικό βαθμό από ήπια μέχρι εξαιρετικά έντονα.Επίσης τα συμπτώματα αυτά μπορεί να οφείλονται σε κάποια άλλη πάθηση γι αυτό θα πρέπει να ζητηθεί βοήθεια και διάγνωση από κάποιο ειδικό.Τα συμπτώματα λοιπόν που συνοδεύουν την επιλόχειο κατάθλιψη είναι τα παρακάτω: Κόπωση:η οποία αναφέρεται σε αισθήματα μόνιμης κόπωσης και λήθαργου.Η μητέρα επίσης μπορεί να αισθάνεται ότι δεν είναι σε θέση να τα βγάλει πέρα με τις δουλείες του σπιτιού η΄ τη φροντίδα του μωρού.Άγχος:η μητέρα μπορεί να ανησυχεί για την υγεία της και ίσως να υποφέρει από σοβαρούς αλλά ανεξήγητους φόβους (συχνά στο κεφαλι,στο λαιμό,στη πλάτη,στο στήθος).Ίσως επίσης ανησυχεί χωρίς λόγο για την υγεία και τη γενικότερη κατάσταση των μελών της οικογένειας της και ιδιαίτερα του μωρού.Μπορεί να αισθάνεται πολύ ανήσυχη για να βγει έξω ,να συναντήσει φίλους ,ακόμη και να απαντήσει στο τηλέφωνο.Κατάθλιψη:η μητέρα αισθάνεται καταβεβλημένη,αποκαρδιωμενη και απελπισμένη.Πιθανατα κλαίει πολύ και αισθάνεται ότι την απορρίπτουν η οικογένεια της και το μωρό.Φόβος:ο φόβος που διακατέχει τη μητέρα όταν μένει μόνη της είναι μια συνηθισμένη αλλά περαστική φάση της ασθένειας.Κάποιο κοντινό της πρόσωπο θα πρέπει να βρίσκεται κοντά της αυτή τη περίοδο,Πανικός:Απρόβλεπτα συναισθήματα σύγχυσης και πανικού για  καθημερινές καταστάσεις.

Ας μιλήσουμε στα παιδιά για τα συναισθήματα

Είναι σίγουρο ότι η ικανότητα μας να στηρίζουμε τα παιδιά μας συναισθηματικά και να συζητάμε μαζί τους για το πως νιώθουν θα εμπλουτίσει τη σχέση μας με στοιχεία που θα διαρκέσουν και πέρα από τη παιδική ηλικία και θα προσφέρει στο παιδί πλεονεκτήματα πολύ περισσότερα από τη συναισθηματική του ανάπτυξη.  Η έρευνα του John Gottman ψυχολόγου και συγγραφέα σε 100 οικογένειες στην Αμερική απεικόνισε με πολύ όμορφο τρόπο ότι τα παιδιά στα οποία οι γονείς δίνουν συμβουλές συναισθηματικής φύσης  είναι πιο υγιή,έχουν λιγότερα προβλήματα συμπεριφοράς και καλύτερη ακαδημαϊκή  επίδοση.Το ίδιο υποστηρίζει και η Susie Orbach  συγγραφέας και ψυχοθεραπεύτρια σύμφωνα με την οποία η βοήθεια που παρέχουμε στα παιδιά ,ώστε να μάθουν να περιγράφουν τα συναισθήματα τους,παίζει σημαντικό ρόλο  στη παραπάνω διαδικασία.Η δουλειά του γονιού δεν είναι μόνο να  βοηθήσει το παιδί να κατανοήσει τη βιολογική του εξέλιξη αλλά και τη συναισθηματική.Η δυνατότητα να μπορεί το παιδί να πει το συναίσθημα με το όνομα του είναι κεφαλαιώδους σημασίας.Δεν υπάρχει μια μόνο λέξη για την ανησυχία η το  θυμό,υπάρχουν πιθανότατα πάνω από τριάντα και αν δεν μιλάμε για τα συναισθήματα μας η δεν τα εκδηλώνουμε,τότε δεν βρίσκουν τη θέση τους στη ζωή ενός ανθρώπου..Το άτομο αυτό είτε νιώθει καταπιεσμένο  και αποκομμένο είτε καταδυναστεύεται από ένα και μόνο συναίσθημα.

Απελπιστικά τα στατιστικά στοιχεία για τη παιδική κακοποίηση

                                       

                         

    Είναι γεγονός πλέον  ότι η βία ενάντια στα παιδιά , είτε από τα μελή της οικογενείας τους είτε από αλλά ενήλικα άτομα ,αποτελεί στις μέρες μας ένα σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα. Σε μια προσπάθεια αναγνώρισης και εξεύρεσης λύσης γι αυτό το τόσο σημαντικό πρόβλημα ,  στη διάρκεια της τελευταίας  εικοσαετίας έχουν διεξαχθει αρκετές μελέτες και έρευνες οι οποίες έχουν δείξει το ποσό διαδεδομένη και συστηματική είναι  η χρήση της σωματικής τιμωρίας στα παιδιά. (Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού, 2005).

    Η σωματική τιμωρία είναι μια μορφή κακοποίησης, που πολλές φορές χρησιμοποιείται ως μέθοδος πειθαρχίας και διαπαιδαγώγησης των παιδιών από τους ενήλικες. Το ινστιτούτο υγείας παιδιού ορίζει τη κακοποίηση γενικότερα , ως ένα φαινόμενο σύμφωνα με το οποίο ένας ή περισσότεροι ενήλικες προκαλούν ή επιτρέπουν να προκληθούν στο παΐδι σωματικές κακώσεις ή συνθήκες στέρησης, ώστε να επιφέρουν συχνά σοβαρές διαταραχές σωματικής, νοητικής, συναισθηματικής ή κοινωνικής μορφής, ακόμη και θάνατο. Η σωματική τιμωρία αντίστοιχα ορίζεται ως η σωματική βία που εμπεριέχει ενέργειες σωματικής βλάβης προς το παΐδι και που αναγνωρίζεται από οποιαδήποτε επιβαλλόμενη πληγή, όπως μελανιές ,κάψιμο, κρανιακές κακώσεις, υπογαστρικές πληγές η δηλητηριάσεις.

   Το ινστιτούτο υγείας παιδιού δίνει έναν αντίστοιχο ορισμό ,αναφέροντας ότι στη σωματική τιμωρία έχουμε να κάνουμε με τραυματισμούς του παιδιού κάθε είδους και έκτασης , μικρής η ΄ μεγάλης που δεν έχουν να κάνουν όμως με κάποιο ατύχημα , αλλά είναι εσκεμμένες πράξεις βίας των ενηλίκων απέναντι στα παιδιά.

    Μπορεί να γίνει κατανοητό λοιπόν από τους παραπάνω ορισμούς  ότι η χρήση σωματικής τιμωρίας , δημιουργεί σοβαρά προβλήματα  στο παιδί και στη μετέπειτα εξέλιξη του, αλλά και στην οικογένεια. Η πολυπλοκότητα όμως του προβλήματος δεν αφορά μόνο την οικογένεια αλλά ολόκληρη τη κοινωνία, το κράτος και τους νομοθέτες και καθιστά έντονη την ανάγκη μελέτης και επίλυσης του προβλήματος από όλους του φορείς.

    Στα πλαίσια λοιπόν της παραπάνω συλλογιστικής  η ερευνά του ινστιτούτου υγείας παιδιού, έχει συλλέξει σημαντικά στοιχειά για τη χρήση σωματικής τιμωρίας στα παιδιά αναφερόμενα στην ελληνική πραγματικότητα .Στην έρευνα λοιπόν των  Ε. Φερετη και Μ. Σταυριανακη <<Η χρήση της σωματικής τιμωρίας στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών στη σύγχρονη ελληνική οικογένεια . μια κοινωνιολογική μελέτη στη περιοχή της πρωτεύουσας>> (1997) , χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της προσωπικής συνέντευξης βάσει ερωτηματολόγιου, σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 591 οικογενειών μαθητών δημοτικών σχολείων Α΄ και ΣΤ΄ Δημοτικού, όπου έλαβαν μέρος 293 κορίτσια και 298 αγόρια. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν τα παρακάτω : Στο σύνολο του δείγματος το ποσοστό χρήσης της σωματικής τιμωρίας αγγίζει κατά μέσο όρο το  65.5%. Στα αγόρια το ποσοστό ανέρχεται στο 71.3% ενώ στα κορίτσια στο 59.7%, αυτό σημαίνει ότι οι πιθανότητες χρήσης σωματικής βίας στα αγόρια είναι σχεδόν διπλασία.

    Όσον αφορά την ηλικία των παιδιών  η έρευνα έδειξε ότι τα παιδιά της Α΄ Δημοτικού έχουν τριπλάσια πιθανότητα  να υποστούν σωματική τιμωρία, (77.8%) σε σχέση με τα παιδιά της ΣΤ΄ Δημοτικού (53.5%)

    Οι λόγοι για τους οποίους οι ενήλικες χρησιμοποιούν τη σωματική τιμωρία είναι  οι παρακάτω: Σε ποσοστό 71.7% το παιδί τιμωρείται όταν κάνει κάτι για το οποίο το έχουν προειδοποιήσει, 62.4% όταν τσακώνεται με τα αδέρφια του, 53.3% όταν αντιμιλήσει, 37.7%, όταν λέει ψέματα, 27.7% όταν κάνει ζημία στο σπίτι, 27.6% όταν χρησιμοποιεί << κακές λέξεις  >>, 25.8% όταν αρνείται να διαβάσει τα μαθήματα του, 14.7% έχει κακή επίδοση στα μαθήματα, 13.4% όταν τσακώνεται με αλλά παιδιά, 12.6% όταν αρνείται να φάει, 10.0% όταν κακομεταχειρίζεται ζώα, 8.6% όταν έχει κακή συμπεριφορά στο σχολείο, 6.2% όταν βλέπει πολύ τηλεόραση, 3.0% καταστρέφει ή λερώνει τα ρούχα του παίζοντας.

    Σε σχέση με τα παραπάνω δεδομένα είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι το 4% των παιδιών που ασκήθηκε πάνω τους σωματική τιμωρία υπέστη μικροτραυματισμούς , ενώ τι 1.2% υπέστη σοβαρό τραυματισμό με αποτέλεσμα να κριθεί απαραίτητη η νοσηλεία του παιδιού η ΄ να χρειαστεί συρραφή του τραύματος.

    Η χρήση της σωματικής τιμωρίας ως μέθοδο διαπεδαγωσης πόσο αποτελεσματική είναι ? Τα  αποτελέσματα δείχνουν ότι το 90% των παιδιών επαναλαμβάνουν τη πράξη για την όποια τιμωρήθηκαν ενώ ένα 44% την επαναλαμβάνει μέσα σε ένα πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.

    Όταν οι γονείς ρωτήθηκαν  αν συμφωνούν να ισχύσει η απαγόρευση της σωματικής τιμωρίας στα παιδιά, το 78% δήλωσε υπέρ μιας τέτοιας απαγόρευσης, ενώ το 87% γνώριζε ότι η σωματική τιμωρία απαγορεύεται στα σχολεία. Από όλα αυτά όμως προκύπτει μια δυνατή αντίφαση σε σχέση με το υψηλό ποσοστό χρήσης της σωματικής τιμωρίας 65.5% που  προαναφέρθηκε.

    Οι παράγοντες οι οποίοι ευνοούν τη χρήση σωματικής τιμωρίας και προκύπτουν έπειτα από περαιτέρω ανάλυση των κοινωνικών αντιλήψεων και των συνθηκών που έχουν να κάνουν με το φαινόμενο αυτό είναι οι παρακάτω : α) Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γονείς καθημερινά τα οποία τους προκαλούν ένταση και εκνευρισμό και που δεν έχουν να κάνουν με τη συμπεριφορά των παιδιών όταν αυτά πρέπει να τιμωρηθούν. β) Η κοινωνική αντίληψη ότι το σύνολο γονιών χρησιμοποιεί τη σωματική τιμωρία. γ) Απουσία υποστηρικτικού πλαισίου ως προς την ανάγκη φροντίδας των παιδιών όταν αυτό προκύπτει.

    Ο πιο σημαντικός παράγοντας όμως  όσον αφορά τη σωματική τιμωρία, όπως αναδείχτηκε από την έρευνα , είναι η πεποίθηση που έχουν οι γονείς, ότι η σωματική τιμωρία αποτελεί δικαίωμα των γονιων

Το ανθρώπινο βρέφος

Μια ενδιαφέρουσα άποψη για τα βρέφη και τα χαρακτηριστικά που συνοδεύουν τη βρεφική ηλικία βασισμένη στη θεωρία προσωπικότητας του Carl Rojers από τον Ιωάννη Σταμπουλη μας προσφέρει τη δυνατότητα μιας πιο ολοκληρωμένης ματιάς για το κόσμο των μωρών μας!!!Όλα τα μωράκια μας λοιπόν αντιλαμβάνονται την εμπειρία τους (βίωμα) σαν πραγματικότητα. Η εμπειρία τους είναι η πραγματικότητα τους και αλληλεπιδρούν με  αυτήν συμπεριφερομενα σαν ενιαίο σύνολο. Τα βρέφη δεν έχουν επίγνωση κάποιας αντικειμενικής πραγματικότητα και ταυτόχρονα έχουν από οποιονδήποτε άλλον εν δυνάμει επίγνωση του είναι η πραγματικότητα γι αυτά,αφού κανείς άλλος δεν μπορεί να εικάσει το εσωτερικό πλαίσιο αναφοράς τους.Όλα τα μωρά διαθέτουν μια έμφυτη τάση πραγμάτωσης του οργανισμού τους.Μια τάση να αναπτύσσουν όλες τις ικανότητες τους με τρόπο που εξυπηρετεί τη διατήρηση της ανάπτυξης τους.Επίσης όλα τα μωρά

Η θεωρία του δεσμού και το άγχος του αποχωρισμού

    Μια από τις πιο σημαντικές θεωρίες (και αγαπημενη μου)  η οποία αναφέρεται στη ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του ατόμου είναι η θεωρία του δεσμού του  Bowlby  η οποία αποτυπώνει ξεκάθαρα την έμφυτη ανάγκη του παιδιού από τη πρώτη στιγμή της γέννησης του να δημιουργήσει ένα δεσμό , συνήθως με τη μητέρα ,που θα του παρέχει ασφάλεια, προστασία και θα το βοηθήσει να προσαρμοστεί στο περιβάλλον.  

   Σύμφωνα με τη Hayes,N  με τον όρο προσκόλληση αποτυπώνεται αρκετά ξεκάθαρα  αυτός ο δεσμός έτσι όπως αναφέρεται και από τον Bowlby. Η προσκόλληση λοιπόν ΄΄ είναι ένας μακροχρόνιος συναισθηματικός δεσμός με ένα συγκεκριμένο άτομο  και χαρακτηρίζεται από αναζήτηση σωματικής εγγύτητας από τη μεριά του ατόμου που προσκολλάται , από αναζήτηση παρηγοριάς και ασφάλειας, από άγχος αποχωρισμού εξαιτίας της διακοπής αυτού του δεσμού ,καθώς και από αμοιβαιότητα από την πλευρά του άλλου προσώπου ΄΄.

    Μια ολοκληρωμένη θεωρητική ερμηνεία για τη προσκόλληση διαμορφώθηκε από τον Bowlby έπειτα από το αίτημα της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας η οποία και του ανάθεσε τη μελέτη  των ψυχολογικών προβλημάτων που είχαν τα παιδιά τα οποία μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο είχαν αποχωριστεί από  τους γονείς τους και ζούσαν πλέον σε ιδρύματα. Με λίγα λόγια ζητήθηκε από τον Bowlby να εξετάσει σε πιο βαθμό ο αποχωρισμός των μικρών παιδιών από τις μητέρες τους κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής τους επιδρά με αρνητικό τρόπο στη μετέπειτα εξέλιξη της ανάπτυξης του παιδιού.

   O Βοwldy υιοθέτησε μια θεωρία η οποία ενσωμάτωνε ότι ήταν γνωστό από την εξελικτική θεώρηση για τα θηλαστικά πάνω στη γη και ειδικότερα τις συναλλαγές που παρατηρούνται ανάμεσα στις μητέρες και στα βρέφη.  Στους μεγάλους πιθήκους πάνω στη γη οι μητέρες στη προσπάθεια τους να προστατευόσουν τα μικρά τους και τον εαυτό από τις επιθέσεις των αρπακτικών ,συσπειρώνονται μεταξύ τους ώστε να αποφύγουν όσο το δυνατόν γίνεται το κίνδυνο. Υπάρχει λοιπόν έντονη η ανάγκη το παιδί να μένει δίπλα στη μητέρα του για να μπορέσει να επιζήσει λόγο του ότι είναι αδύναμο και αβοήθητο κατά τα πρώτα χρόνια της γέννησης του.

   Η Hayes,N  αναφέρει τα κάποια νεογέννητα επιδεικνύουν μια  ιδιαίτερη μορφή μάθησης η οποία τα κάνει προσκολλούνται στο γονέα και με αυτό το τρόπο εξασφαλίζουν την επιβίωση τους. Η μάθηση αυτή αναφέρεται ως αποτύπωση της οποίας η προσκόλληση αποτελεί το άμεσο αποτέλεσμα και κρατά το νεογέννητο κοντά στη πηγή αυτή που θα του παρέχει προστασία απαραίτητη για τη επιβίωση του.

   Ο Βowlby το 1958  παρατηρώντας  το  ανθρώπινο είδος και τη σχέση που αναπτύσσει το νεογέννητο συνήθως με τη μητέρα, διατύπωσε τη θεωρία του για τη μονοπροσωπική προσκόλληση η οποία σε ένα μεγάλο βαθμό έχει πολλά κοινά σημεία με το μηχανισμό της αποτύπωσης. Σύμφωνα λοιπόν με τη θεωρία της μονοπροσωπικης προσκόλλησης το νεογέννητο από τη στιγμή της γέννησης του και μέσα σε έξι μήνες αναπτύσσει ένα ισχυρό δεσμό με τη μητέρα που του εξασφαλίζει την επιβίωση του. Ο δεσμός αυτός σύμφωνα με το Bowlby είναι τόσο σημαντικός που αν συμβεί κάτι και διαταραχτούν οι ισορροπίες που τον διέπουν είτε έπειτα από θάνατο είτε από διάφορους άλλους λόγους, οι συνέπειες και το κόστος που θα έχει αυτή η ανατροπή για το παιδί θα είναι πολύ σοβαρές.

   Τη σοβαρότητα του παραπάνω συλλογισμού του Bowlby ανέδειξε μια έρευνα με 44 νεαρούς παραβάτες τον οποίων η σύλληψη είχε πραγματοποιηθεί για κλοπή. Τα αποτελέσματα των ερευνών ανέδειξαν ότι οι 17 από τους 44 συλληφθέντες νεαρούς από τη γέννηση τους έως το πέμπτο έτος της ηλικίας τους ,για κάποια χρονική περίοδο είχαν αποχωριστεί από τις μητέρες τους.  Ο Bowlby λοιπόν μετά από αυτή την έρευνα διατύπωσε το συλλογισμό του αναφέροντας ότι η ομαλή κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού η΄ αντίθετα η προβατική συμπεριφορά στη εφηβική ηλικία σε πολλές περιπτώσεις σχετίζεται με το αν το παιδί ζήσει με τη μητέρα κατά τα πρώτα πέντε χρόνια της ζωής η την αποστερηθεί.

   Η θεωρία του Βοwlby όπως διατυπώθηκε το 1969 ( όπως αναφέρεται στους από τον ίδιο, προτείνει ότι ο δεσμός ανάμεσα στο παιδί και τη μητέρα αναπτύσσεται μέσα από τέσσερις φάσεις κατά τη διάρκεια των δυο πρώτων χρόνων  σύμφωνα με τις οποίες  πραγματώνεται ΄΄ μια δυναμική ισορροπία μεταξύ του ζεύγους μητέρας – παιδιού. ΄΄

    Φάση 1^η : Η φάση προ του δεσμού, αναπτύσσεται από τη στιγμή της γέννησης του παιδιού και διαρκεί μέχρι την έκτη εβδομάδα. Σε αυτή τη φάση τα βρέφη είναι σε στενή επαφή με τους ανθρώπους που τα φροντίζουν, από τους οποίους και παίρνουν τα απαραίτητα για τη ζωή. Κύριο χαρακτηριστικό της φάσης αυτής είναι ότι τα βρέφη δεν φαίνεται να έχουν συνείδηση γνωστών η΄ άγνωστων προσώπων και δεν ανησυχούν όταν μένουν με κάποιον άγνωστο μαζί για κάποιο χρονικό διάστημα.

   Φάση 2^η : Η φάση του υπό διαμόρφωση δεσμού έχει έναρξη τη 6^η εβδομάδα και διαρκεί έως τον 6^ο – 8^ο μήνα της ζωής του παιδιού. Στη παρούσα φάση τα βρέφη φαίνεται να αναγνωρίζουν τα γνώριμα από τα άγνωστα πρόσωπα γι αυτό και αντιδρούν με διαφορετικό τρόπο στη παρουσία τους. Είναι η στιγμή που η επιφυλακτικότητα του βρέφους απέναντι σε άγνωστα πρόσωπα και αντικείμενα κάνει την εμφάνιση της.

   Φάση 3^η : Η φάση του σαφούς δεσμού η οποία παρατηρηται από τον 6^ο – 8^ο  μήνα έως τους 18 – 24 μήνες. Σε αυτή τη φάση σύμφωνα με το Bowlby γίνεται εμφανές το άγχος αποχωρισμού, το οποίο και αναδεικνύει την αναστάτωση και τη δυστυχία που βιώνει το βρέφος όταν απομακρύνονται από αυτό η μητέρα του η΄ το άτομο που το φροντίζει. Την ίδια αναστάτωση όμως βιώνει και η μητέρα όταν νιώθει το παιδί της να απομακρύνεται και δεν το βλέπει. Επί της ουσίας η φάση του σαφούς δεσμού όταν πραγματωθεί, καθρεπτίζει    Ο δεσμός που πλέον έχει διαμορφωθεί δημιουργεί ένα αίσθημα ασφάλειας στο παιδί, όπου σύμφωνα με το Bowlby η μητέρα φαίνεται να αποτελεί την ασφαλή βάση εκείνη μέσα από τη οποία το παιδί νιώθει έτοιμο και ικανό να εξερευνεί το κόσμο και να επιστρέφει σε αυτή όταν νιώθει την ανάγκη.

   Φάση 4^η : Η φάση των αμοιβαίων σχέσεων, η οποία αναγνωρίζεται από τους 18 – 24 μήνες και μπορεί να κρατήσει για αρκετά χρόνια. Αυτή τη περίοδο η ευθύνη για τη σχέση όπως και για τη διατήρηση της ισορροπίας του συστήματος του δεσμού μοιράζεται ανάμεσα στη μητέρα και στο παιδί το οποίο διαθέτει το χρόνο του για δραστηριότητες που απαιτούν περισσότερη διάρκεια μακριά από τη μητέρα, χωρίς όμως να ανησυχεί που βρίσκεται μακριά της.

    Σε σχέση με τις παραπάνω φάσεις ο Bowlby τόνισε ότι είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι η φάσεις του δεσμού ουσιαστικά συμπίπτουν  με τη περίοδο όπου ο νοητικές αναπαραστάσεις αποτελούν το βασικότερο στοιχείο που αφορά τις διεργασίες που σχετίζονται με τη σκέψη του παιδιού. Ο δεσμός που αναπτύσσεται ανάμεσα στο βρέφος και στη μητέρα και η ποιότητα της σχέσης λειτούργει ως ένα εσωτερικευμένο μοντέλο εργασίας το οποίο αποτελεί ΄΄ ένα νοητικό μοντέλο που δημιουργούν τα βρέφη ως αποτέλεσμα των εμπειριών τους με εκείνους που τα φροντίζουν, το οποίο χρησιμοποιούν ως οδηγό της συμπεριφοράς τους με άλλες σχέσεις. ΄΄

   Γίνεται κατανοητό λοιπόν ότι τελικά η ποιότητα του δεσμού όπως αυτός αναπτύσσεται επηρεάζει σημαντικά τις γενικότερες διαπροσωπικές σχέσεις που θα αναπτύξει το άτομο κατά τη διάρκεια της ζωής του.

   Ποιες όμως είναι οι επιπτώσεις που μπορεί να έχει ο αποχωρισμός από τη μητέρα η ΄ γενικότερα από το άτομο που έχει προσκολληθεί, στο παιδί ;  Ο Βowlby το 1980 ( όπως αναφέρεται στη Hayes ,1998) διατύπωσε τις επιπτώσεις του αποχωρισμού στις παρακάτω φάσεις :1)  φάση διαμαρτυρίας σύμφωνα με την οποία το παιδί μπροστά στον αποχωρισμό εκδηλώνει έντονο άγχος, μεγάλη δυσφορία και κλάμα ενώ αναζητά επίμονα  το άτομο στο οποίο  έχει προσκολληθεί και πλέον απουσιάζει.

   2) Φάση απόγνωσης ,σύμφωνα με τη οποία, αφού οι παραπάνω επικλήσεις και διαμαρτυρίες δεν λειτούργησαν αποτελεσματικά και το πρόσωπο της προσκόλλησης δεν έχει επιστρέψει, το παιδί βιώνει έντονη απόγνωση και απελπισία. Τη θέση διαμαρτυρίας πλέον παίρνουν ,η θλίψη, η αίσθηση δυστυχίας και αδιαφορίας προς το περιβάλλον.

   3) Φάση αποδέσμευσης, κατά την οποία η προσαρμογή του παιδιού στα καινούργια δεδομένα αποτελεί μια πραγματικότητα, όπου φαίνεται πλέον να έχει αποδεχτεί την απουσία και να μην ενδιαφέρεται τόσο για την επιστροφή του ατόμου στο οποίο είχε προσκολληθεί.

   Η Mary Ainsworth μια σημαντική ερευνήτρια που έδωσε μεγάλη έμφαση στα είδη του δεσμού έτσι όπως αναπτύσσονται μέσα από τη συναλλαγή μητέρας – βρέφους, σχεδιάζοντας μια διαδικασία την οποία ονόμασε συνθήκη με το ξένο, ουσιαστικά εξέτασε την ασφάλεια που διέπει τη σχέση αυτή. H συνθήκη με το ξένο αποτελεί μια σχεδιασμένη διαδικασία κατά την οποία αξιολογείται ο δεσμός, με βάση τις αντιδράσεις, προς ένα άγνωστο  με τη μητέρα παρούσα, τις αντιδράσεις όταν η μητέρα αποχωρεί και μετά αντεπιστρέφει.

   Η Αinsworth μέσα από τις συγκρίσεις που έκανε στις διάφορες συνθήκες κατέληξε σε τρεις κατηγορίες στο τρόπο αντίδρασης στη απουσία η την  παρουσία της μητέρας. Στη πρώτη κατηγορία αναφέρεται ο δεσμό ανασφαλής / αποφυγής κατά τον οποίο δεν φαίνεται να υπάρχει ανησυχία εάν η μητέρα απουσιάσει από το δωμάτιο και οι ξένοι έχουν τις ίδιες πιθανότητες παρηγορήσουν τα παιδί με την ίδια.  Το παιδί φαίνεται να αδιαφορεί για τη θέση της μητέρας και πολλές απομακρύνεται από κοντά της αντί να επιζητήσει την επαφή μαζί της.

  Η δεύτερη κατηγορία αναφέρεται στα παιδιά με ασφαλή δεσμό, τα οποία όσο είναι κοντά στη μητέρα παραμένουν ήρεμα και παίζουν ευχαρίστα, ενώ όταν η μητέρα απομακρύνεται αναστατώνονται. Τα  παιδιά με αυτό το δεσμό δύσκολα παρηγορούνται από έναν άγνωστο ,ενώ ηρεμούν όταν η μητέρα επιστρέψει στο δωμάτιο  τα οποία τρέχουν στην αγκαλιά της όταν την δουν.

   Τέλος στη τρίτη κατηγορία αναφέρεται ο δεσμός ανασφαλής / αμφιθυμία σύμφωνα με τον οποίο τα παιδιά αντιμετωπίζουν πρόβλημα όταν βρεθούν με έναν ξένο. Πολλές φορές παρόλη τη παρουσία της μητέρας τα παιδιά με αυτό το δεσμό παρουσιάζουν άγχος ,αναστατώνονται όταν αυτή απομακρύνεται αλλά παράλληλα δεν  φαίνεται να ηρεμούν μετά  την επιστροφή της. Συνήθως κλαίνε θυμωμένα και ζητούν μια αγκαλιά όπου μόλις τους δοθεί παλεύουν με τη μητέρα για να τα αφήσει κάτω.

   Η πρόσφορα της Ainsworth μέσα από τα παραπάνω ευρήματα και την έμφαση που έδωσε στα είδη των δεσμών, αποτέλεσε σημαντικό κίνητρο ώστε να αναπτυχτούν νέα ερωτηματικά και νέες έρευνες όσον αφορά τα παραπάνω ευρήματα.

   Όπως αναφέρει η βιβλιογραφια, ένα από τα βασικότερα μοντέλα για τους τύπους του δεσμού,αυτο των Bartholomew,(1990). Bartolomew & Horowitz, (1991) διαχωρίζει τα άτομα σε τέσσερις τύπους.  Σύμφωνα λοιπόν με το μοντέλο ο πρώτο τύπος αναφέρεται ως ασφαλής όπου ανάλογα  με  τη θετική εικόνα που έχει για τον εαυτό του και για τους άλλους ,δημιουργεί και τις ανάλογες  διαπροσωπικές σχέσεις.

   Ο δεύτερος τύπος ο οποίος ονομάζεται εμμονής / αμφιθυμικός ,ενώ διατηρεί μια θετική εικόνα για τους άλλους, δεν κάνει το ίδιο για τον εαυτό του. Η εικόνα του εαυτού παραμένει αρνητική με αποτέλεσμα να πέφτει συχνά θύμα εκμετάλλευσης και να έχει μια υποχωρητική στάση.
   Ο επόμενος τύπος αποφυγής  ο οποίος διακρίνεται σε δυο ειδικότερους τύπους αποφυγής, τον απορριπτικό και  το φοβικό ,εμπεριέχει αρνητικά μοντέλα  για τον εαυτό του αλλά και για τους άλλους. Ο φοβικός  τύπος χαρακτηρίζεται από την αρνητική εικόνα που διατηρεί τόσο για τον εαυτό του ,όσο και για τους άλλους. Τέλος ο απορριπτικός τύπος εξιδανικεύει τον εαυτό του ενώ υποβιβάζει τους άλλους . Συνήθως τα άτομα φοβικού τύπου είχαν γονείς που ήταν επιθετικοί απέναντι τους η ΄  καταθλιπτικούς, ενώ τα τα άτομα απορριπτικού τύπου είχαν γονείς που ενώ φρόντιζαν για τις βασικές ανάγκες τους, γενικότερα είχαν μια όχι τόσο στενή σχέση μαζί τους.